CTET Level -2 (09 June 2024)
Question 1:
निदानात्मक परीक्षण किनके लिए प्रयुक्त किए जाते हैं?
Question 2:
When students are not able to 'perform' as per the expectations of the school, the schools should first focus on reflecting upon:
जब छात्र स्कूल की अपेक्षाओं के अनुसार प्रदर्शन करने में सक्षम नहीं होते हैं, तो स्कूलों को सबसे पहले निम्नलिखित पर ध्यान केंद्रित करना चाहिए ?
Question 3:
Consider the following statements with reference to Aqua Regia-
एक्वा रेजिया (Aqua Regia) के संदर्भ में दिये गए कथनों पर विचार कीजिये-
1. यह सांद्र नाइट्रिक अम्ल तथा सांद्र हाइड्रोक्लोरिक अम्ल का 3:1 के अनुपात का ताजा मिश्रण होता है। It is a fresh mixture of concentrated nitric acid and concentrated hydrochloric acid in the ratio of 3:1.
2. यह सोना और प्लैटिनम को गलाने में सक्षम होता है। It is capable of melting gold and platinum.
3. यह एक प्रबल संक्षारक है। It is a strong corrosive.
Which of the above statements is/are not correct?
उपर्युक्त कथनों में से कौन-सा/से कथन सही नहीं है/हैं?
Question 4:
Read the passage given below and answer the question that follow by choosing the most appropriate option from the given one.
1. If you want to leave footprints on the sands of time, you must know how to live, suffer, and die for your convictions. In one word, you should be fearless till death for vindication of truth. All great and good men, whom the mass of humanity worship now, were fearless. They did not hand down fear to succeeding generations.
2. Jesus Christ was fearless, having a strong 1 will power. The executors have been forgotten; the executed is still hailed and praised in songs after a thousand years. Gandhiji was fearless. He instilled the need of fearlessness in the minds of young and old.
3. Menially dwarfed spiritually and intellectually empty men have lived and died like ants. Nobody notices them. But people who stand for a cause and are fearless in the midst of bullets and tortures are the salt of the earth. They always conquer. It is only when a man is willing to suffer and dies for a cause that he will live eternally in the minds of men. Those who do not know how to live will die unwept, unsung and unhonoured. They come and go away without being noticed by others. Fearless, however is not stoning the houses, burning the trains, looting the banks or killing the common man.
4. Instill in everybody the seeds of courage, ambition, and determination and then, with Tagore they will sing "where the mind is 14 without fear and the head is held high....."
5. Fear is the root of all evils. Change the mental attitude and life becomes pleasant.
Who are the 'salt of the earth'?
Question 5:
Directions: Read the passage given below and answer the questions that follow by selecting the correct/most appropriate option.
1. A majority of people think that their dream job is too hard to achieve, too competitive and believe that it is all a matter of luck. All this is true actually, but why should that stop anyone from trying to get the job they really want? A really determined person will always succeed and, in many ways, will need other people to give up trying so that he can succeed.
2. Many job seekers feel limited by the choices they made at college. They may think that because they studied marketing, all they can ever do is work in marketing. All the evidence shows that, in fact, employers are less interested in acquired knowledge than the ability to think and learn. It is also very difficult to predict the needs of society. For example, if a person I chose to study dentistry because there was a lack of dentists when he was in high school, that may not be the case when he graduates. The needs of employers and the economy can change very very quickly, and often unexpectedly.
3. Of course, if it is a very tough time economically, it is hard to find employment straight after university, but it is by no means impossible. It might take several months longer to find a job after graduating, but there is work out there. A really key piece of advice is never to get downhearted by rejection because there will probably be a lot you can do to achieve your dream job, whatever it is. You must never give up. Be prepared to work hard and for long hours without necessarily climbing up the career ladder. There is a lot to be said for learning your trade from the bottom up. At the start, there will probably be little money, but it will be worth it in the end. The best jobs are not supposed to be easy – that is what makes them challenging. And if you like a challenge, just keep your head down and go for it.
Why is it not easy to predict the needs of society?
Question 6:
Read the following statements-
निम्नलिखित कथनों को पढ़िये-
Statement (A): The respiratory rate of aquatic organisms is faster than that of terrestrial organisms.
कथन (A): जलीय जीवों की श्वसन दर स्थलीय जीवों की अपेक्षा द्रुत होती है।
Reason (R): The amount of oxygen dissolved in water is very less as compared to the amount of oxygen in air.
कारण (R): जल में विलेय ऑक्सीजन की मात्रा वायु में ऑक्सीजन की मात्रा की तुलना में बहुत कम होती है।
Select the correct answer using the code given below-
नीचे दिये गए कूट का प्रयोग करके सही उत्तर का चयन कीजिये-
Question 7:
A train travelling at 78 km/hr crosses a platform 445 m long in 27 seconds. What is the length of the train?
78 किमी / घण्टे से चलने वाली ट्रेन 27 सेकंड में 445 मीटर लंबे प्लेटफॉर्म को पार करती है। ट्रेन की लंबाई कितनी है?
Question 8:
अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा प्रश्नानां विकल्पात्मकोत्तरेभ्यः उचिततमम् उत्तरं चित्वा लिखत-
एकः धार्मिकः सत्सङ्गानुरागी राजा आसीत् । सः दूर- दूरात् सांधून् महात्मनः आहूय तेभ्यः ज्ञानोपदेशं शृणोति तानि धनादि-प्रदानेन सम्मानयति स्म ।
एकदा एकः महात्मा ततः दान दक्षिणाम् आदाय परावर्तमानः कैश्चित् दस्युभिः दृष्टिः । ते दस्यवः तस्य साधोः हस्तौ कर्तयित्वा दान-दक्षिणाम् अच्छिद्य च पलायितवन्तः।
कतिपय मासान्तरं सः एव महात्मा राज्ञा पुनरपि भगवच्चर्चायै आहूतः । अस्मिन् वारे दस्तवः अति साधु- वेषं धृत्वा तस्मिन् राजकीये सत्सङ्गे समुपस्थिताः । तान् दृष्ट्वा कृत्त - हस्तः महात्मा राजानं कथितवान् "महाराज! इमे साधवः मम ज्ञानिनः सुहृदः सन्ति । इमे अवश्यं सम्माननीयाः । " राजा तान् अपूजयतु, एकां बृहत धन-पेटिकां च तेषाम् आवासे प्रापयितुं स्वकीयम् एकं कर्मचारिणं प्रेषितवान् ।
मार्गे कर्मचारी तान् साधून् अपृच्छत् - "कथ्यताम् महात्मा कथं जनाति? कथम् असौ भवद्भ्यः इदं धनम् अदापयत् ?'' साधवः उदतरन् -" सः मृत्युमुखे आसीत्। वयम् एव तं मृत्योः अमोचयाम । हस्तौ एक तस्य कर्त्तितौ अभवताम् । अतः एव उपकारकान् अस्मान् सः महाराजेन सममानयत्। "
पृथ्वी माता तेषाम् इमां निराधार वार्त्ता न असहत । सा व्यदीर्यत । तत्र एवं ते व्यलीयन्त । विस्मितः कर्मचारी राजानम् उपगत्य सर्वां घटनाम् अश्रावयत् । कृत्त- हस्तः महात्मा अपि तदा तत्र एव आसीत् । सः अपि तैः साधुभिः सह दुर्घटितां घटनाम् आकर्ण्य अतीव दुःखितः अभवत्, उच्चैः उच्चैः रोदितुं प्रावर्त्तत च ।
किन्तु आश्चर्यं ! महत् आश्चर्यम् !! तदा एवं सः महात्मा पुनः उत्पन्न - हस्तः अजायत । राजा तद् एतद् दृष्ट्वा रहस्यम् एतस्य कथयितुं महात्मानं प्रार्थितवान् । महात्मा अकथयत्- "राजन् ! सत्यम् एव ते साधवः मम सुहृदः सन्ति । भवद्भ्यः धन-ग्रहीतारौ हस्तौ छित्वा ते माम् उपकृतवन्तः एव । किन्तु भगवत्कृपया तो पुनर् अपिंत उत्पन्नौ । भम एव कारणने ते पृथिव्यां व्यलीयन्त । मम एव कारणेन तेषां सुहृदां वियोगेन अहम् इदानीं भृशं दुःखी सञ्चातः विलयामि च " इति ।
सत्सङ्गानुसारी राजा किं करोति स्म ?
Question 9:
अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा प्रश्नानां विकल्पात्मकोत्तरेभ्यः उचिततमम् उत्तरं चित्वा लिखत-
एकः धार्मिकः सत्सङ्गानुरागी राजा आसीत् । सः दूर- दूरात् सांधून् महात्मनः आहूय तेभ्यः ज्ञानोपदेशं शृणोति तानि धनादि-प्रदानेन सम्मानयति स्म ।
एकदा एकः महात्मा ततः दान दक्षिणाम् आदाय परावर्तमानः कैश्चित् दस्युभिः दृष्टिः । ते दस्यवः तस्य साधोः हस्तौ कर्तयित्वा दान-दक्षिणाम् अच्छिद्य च पलायितवन्तः।
कतिपय मासान्तरं सः एव महात्मा राज्ञा पुनरपि भगवच्चर्चायै आहूतः । अस्मिन् वारे दस्तवः अति साधु- वेषं धृत्वा तस्मिन् राजकीये सत्सङ्गे समुपस्थिताः । तान् दृष्ट्वा कृत्त - हस्तः महात्मा राजानं कथितवान् "महाराज! इमे साधवः मम ज्ञानिनः सुहृदः सन्ति । इमे अवश्यं सम्माननीयाः । " राजा तान् अपूजयतु, एकां बृहत धन-पेटिकां च तेषाम् आवासे प्रापयितुं स्वकीयम् एकं कर्मचारिणं प्रेषितवान् ।
मार्गे कर्मचारी तान् साधून् अपृच्छत् - "कथ्यताम् महात्मा कथं जनाति? कथम् असौ भवद्भ्यः इदं धनम् अदापयत् ?'' साधवः उदतरन् -" सः मृत्युमुखे आसीत्। वयम् एव तं मृत्योः अमोचयाम । हस्तौ एक तस्य कर्त्तितौ अभवताम् । अतः एव उपकारकान् अस्मान् सः महाराजेन सममानयत्। "
पृथ्वी माता तेषाम् इमां निराधार वार्त्ता न असहत । सा व्यदीर्यत । तत्र एवं ते व्यलीयन्त । विस्मितः कर्मचारी राजानम् उपगत्य सर्वां घटनाम् अश्रावयत् । कृत्त- हस्तः महात्मा अपि तदा तत्र एव आसीत् । सः अपि तैः साधुभिः सह दुर्घटितां घटनाम् आकर्ण्य अतीव दुःखितः अभवत्, उच्चैः उच्चैः रोदितुं प्रावर्त्तत च ।
किन्तु आश्चर्यं ! महत् आश्चर्यम् !! तदा एवं सः महात्मा पुनः उत्पन्न - हस्तः अजायत । राजा तद् एतद् दृष्ट्वा रहस्यम् एतस्य कथयितुं महात्मानं प्रार्थितवान् । महात्मा अकथयत्- "राजन् ! सत्यम् एव ते साधवः मम सुहृदः सन्ति । भवद्भ्यः धन-ग्रहीतारौ हस्तौ छित्वा ते माम् उपकृतवन्तः एव । किन्तु भगवत्कृपया तो पुनर् अपिंत उत्पन्नौ । भम एव कारणने ते पृथिव्यां व्यलीयन्त । मम एव कारणेन तेषां सुहृदां वियोगेन अहम् इदानीं भृशं दुःखी सञ्चातः विलयामि च " इति ।
राजा साधुभ्यः किं अयच्छत् ?
Question 10:
Assertion (A): While teaching group of learners a teacher should not have any discussion regarding the social and cultural context of students.
कथन (A) : शिक्षार्थियों के विविध प्रकार के समूह को पढ़ाते समय शिक्षक को उनके सामाजिक और सांस्कृतिक संदर्भ के बारे में किसी भी तरह की चर्चा नहीं करना चाहिए।
Reason (R): Social and cultural contexts do not play any role in learning.
तर्क (R) : सामाजिक और सांस्कृतिक संदर्भ अधिगम में किसी भी प्रकार की भूमिका नहीं निभाते है।
Choose the correct option. / सही विकल्प चुनें।