CTET Level -2 (16 June 2024)

Question 1:

निर्देश: - अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा तदाधारित प्रश्नानां विकल्पात्मकोत्तरेषुः उचिततमम् उत्तरं चिनुत । 

नर्मदातीरे एकः वृक्षः आसीत् । तत्र स्वपरिश्रमेण निर्मितेषु नीडेषु खगाः सुखेन वसन्ति स्म। एकदा महती वृष्टिः अभवत्। सः वानरः वृष्टिजलेन अतीव आर्द्रः कम्पितः च अभवत् । खगाः शीतेन कम्पमानं वानरम् अवदन् भो वानर ! त्वं कष्टम् अनुभवसि । तत् कथं गृहस्य निर्माणं न करोषि ! यदा सः वानरः एतत् अशृणोत् तदा सः अचिन्तयत् अहो ! एते क्षुद्राः खगाः मां निन्दन्ति । सः वानरः खगानां नीडानि वृक्षात् अधः अपातयत् । खगानां नीडैः सह तेषाम् अण्डानि अपि नष्टानि । सत्यम् एव उक्तम् उपदेशो हि मूर्खाणां प्रकोपाय न शान्तये । 

खगाः कुत्र अवसन् ? 

• वृक्षगुल्मेषु 

• शाखासु 

• नीडेषु 

• वृक्षमूले 

Question 2:

Language skills are best learnt:

• if they are dealt with in an integrated manner.

• if the teacher focuses on one skill at a time.

• only through written tests and assignments.

• with the help of challenging and mechanical language drills.

Question 3:

अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा प्रश्नानां विकल्पात्मकोत्तेरेभ्यः उचिततमम् उत्तरं चिनुत – 

लौहपुरुषः सरदारवल्लभभाईपटेलः जन्मतः कृषकः आसीत् । तस्य जन्म 1875 तमे ख्रीष्टाब्दे गुर्जरप्रदेशे अभवत् । तस्य पिता 1857 वर्षस्य प्रथमस्वतन्त्रतायुद्धे सहभागी आसीत् । यद्यपि अयं महापुरुषः आङ्ग्लदेशात् विधिपरीक्षायां प्रथमश्रेण्यां प्रथमं स्थानं लब्ध्वा अधिवक्ता जातः, तथापि सः स्वकीयं सम्पूर्ण जीवनम् भारतस्य स्वतन्त्रता-संग्रामाय अर्पितवान्। सः बारदोली - कृषकाणाम् आन्दोलनस्य सफलं नेतृत्वं अकरोत्। तेन कारणेन महात्मा गान्धिना 'सरदार' इति उपाधिना सम्मानितः । गुर्जरप्रदेशे जलौघ - पीडितानां भूकम्पपीडितानां च एषः अहर्निशं सेवाम् अकरोत् । 

अनेकवारं सः कारागारे पातितः । तस्य आङ्ग्लाधिकारिभिः प्रताडिता । 1942 तमे वर्षे, 'भारतं त्यजत' इति वृद्धा माता आन्दोलने स अकथयत् न केवलं भारतं त्यजत अपितु एशियामेव त्यजत इति वक्तव्यम्। स्वतन्त्रभारतस्य स उपप्रधानमन्त्री अभवत्। भारतं तदा अनेकेषु लघुराज्येषु विभक्तम् आसीत् । सः स्वनीतिचातुर्येण षट्शतस्वदेशीय राज्यानाम् अखण्डे भारते विलयम् अकरोत् । 

लौहपुरुषः श्रीपटेलः अतीव अनुशासनप्रियः आसीत्। भारतस्य वर्तमान स्वरूपं तस्य एव सत्प्रयत्नानां परिणामः । 

सरदारपटेलस्य जन्म कुत्र अभवत् ? 

• आन्ध्रप्रदेशे 

• सीमान्तप्रदेशे 

• कर्नाटकप्रदेशे

• गुर्जरप्रदेशे 

Question 4:

Consider the statements:

(A) A student portfolio is a purposeful collection of pieces of student work

(B) Portfolio can encourage students to evaluate their own strengths and weaknesses

• (A) and (B) both are right

• (B) is right

• (A) is right

• (A) and (B) both are wrong

Question 5:

निर्देश: - अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा तदाधारित प्रश्नानां विकल्पात्मकोत्तरेषुः उचिततमम् उत्तरं चिनुत । 

नर्मदातीरे एकः वृक्षः आसीत् । तत्र स्वपरिश्रमेण निर्मितेषु नीडेषु खगाः सुखेन वसन्ति स्म। एकदा महती वृष्टिः अभवत्। सः वानरः वृष्टिजलेन अतीव आर्द्रः कम्पितः च अभवत् । खगाः शीतेन कम्पमानं वानरम् अवदन् भो वानर ! त्वं कष्टम् अनुभवसि । तत् कथं गृहस्य निर्माणं न करोषि ! यदा सः वानरः एतत् अशृणोत् तदा सः अचिन्तयत् अहो ! एते क्षुद्राः खगाः मां निन्दन्ति । सः वानरः खगानां नीडानि वृक्षात् अधः अपातयत् । खगानां नीडैः सह तेषाम् अण्डानि अपि नष्टानि । सत्यम् एव उक्तम् उपदेशो हि मूर्खाणां प्रकोपाय न शान्तये । 

कीदृशं वानरं खगाः अवदन् ? 

• शीतेन कम्पमानम्

• फलानि खादन्तम् 

• शाखासु वसन्तम् 

• जलं पिबन्तम् 

Question 6:

A substance is oxidized if -

किसी पदार्थ का उपचयन (Oxidation) होता है यदि उसमें- 

• हाइड्रोजन का ह्रास हुआ हो । Hydrogen has decreased.

• ऑक्सीजन का ह्रास हुआ हो । Oxygen has decreased.

• हाइड्रोजन की वृद्धि हुई हो । Hydrogen has increased.

• ऑक्सीजन की वृद्धि हुई हो। Oxygen has increased.

Question 7:

अध्यापिका अपने शिक्षार्थियों को अपने लेखन को अन्तिम रूप से पहले योजना बनाने और प्रारूपण के चरणों से परिचित कराना चाहती हैं। अध्यापिका - किसका अनुसरण कर रही है?

• लेखन का प्रगतिशील तरीका

• लेखन का उत्पाद उपागम

• लेखन का उद्देश्यपूर्ण तरीका

• लेखन का प्रक्रिया उपागम

Question 8:

The difference between the LCM and HCF of the numbers 450, 825 and 675 is:

संख्या 450, 825 और 675 के LCM और HCF का अंतर है -

• 14825

• 14875

• 14775

• 14725

Question 9:

On which of the following does the gravitational force between two objects depend?

निम्नलिखित में से किस/किन पर दो वस्तुओं के बीच गुरुत्वाकर्षण बल निर्भर करता है? 

1. माध्यम जिसमें वस्तुओं को रखा जाता है Medium in which the objects are kept

2. वस्तुओं का आकार Size of the objects

3. उनके द्रव्यमान का गुणनफल Product of their masses

Select the correct answer using the code given below-

नीचे दिये कूट का प्रयोग कर सही उत्तर का चयन कीजिये- 

• 1, 2 और 3 1, 2 and 3

• केवल 3 Only 3

• केवल 1 Only 1

• केवल 1 और 2 Only 1 and 2

Question 10:

Consider the following statements with reference to Mendeleev’s periodic table –

मेन्डेलीफ की आवर्त सारणी के संदर्भ में निम्नलिखित कथनों पर विचार कीजिये- 

1. मेन्डेलीफ ने तत्त्वों को उनके परमाणु द्रव्यमान के आरोही क्रम तथा रासायनिक गुणधर्मों के आधार पर वर्गीकृत किया। Mendeleev classified the elements on the basis of their ascending order of atomic mass and chemical properties.

2. मेन्डेलीफ ने अपनी आवर्त सारणी में कुछ रिक्त स्थान छोड़े। Mendeleev left some blank spaces in his periodic table

3. मेन्डेलीफ ने अपनी आवर्त सारणी में अक्रिय गैसों को एक विशिष्ट स्थान प्रदान किया। Mendeleev gave a special place to inert gases in his periodic table.

Which of the above statements is/are correct?

उपर्युक्त कथनों में से कौन-सा / से सत्य है/हैं? 

• केवल 2 और 3 2 and 3 only

• केवल 1 और 2 1 and 2 only

• 1, 2 और 3 1, 2 and 3

• केवल 2 2 only