CTET Level -2 (16 June 2024)

Question 1:

• a

• c

• d

• b

Question 2:

अष्टमीकक्षायाः अध्यापकः स्वछात्रान् गृहे ऊर्जासंरक्षणविषये दत्तकार्यरूपे (Assignment) पत्रकं प्रस्तौतुं कथयति । इदं कार्यं भाषायां कां विशेषतां वर्धयिष्यते? 

• तुलनात्मकम् वाक्यम्

• सकारात्मक आज्ञार्थकवाक्यम् 

• प्रश्नरूपाणि 

• भूतकालम् 

Question 3:

'The practice of widow burning has no sanction in ancient texts !"

प्राचीन ग्रंथों में विधवाओं को जलाने की अनुमति कहीं नही दी गई है । ' 

This statement is associated with which Social reformer ?

यह कथन किस समाज सुधारक के साथ जुड़ी हुई है? 

• Sri Narayana Guru / श्री नारायण गुरु 

• Subhash Chandra Bose / सुभाषचन्द्र बोस 

• Raja Rammohan Roy / राजा राममोहन रॉय 

• Swami Dayananda Saraswati / स्वामी दयानंद सरस्वती 

Question 4:

अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा प्रश्नानां विकल्पात्मकोत्तेरेभ्यः उचिततमम् उत्तरं चिनुत – 

लौहपुरुषः सरदारवल्लभभाईपटेलः जन्मतः कृषकः आसीत् । तस्य जन्म 1875 तमे ख्रीष्टाब्दे गुर्जरप्रदेशे अभवत् । तस्य पिता 1857 वर्षस्य प्रथमस्वतन्त्रतायुद्धे सहभागी आसीत् । यद्यपि अयं महापुरुषः आङ्ग्लदेशात् विधिपरीक्षायां प्रथमश्रेण्यां प्रथमं स्थानं लब्ध्वा अधिवक्ता जातः, तथापि सः स्वकीयं सम्पूर्ण जीवनम् भारतस्य स्वतन्त्रता-संग्रामाय अर्पितवान्। सः बारदोली - कृषकाणाम् आन्दोलनस्य सफलं नेतृत्वं अकरोत्। तेन कारणेन महात्मा गान्धिना 'सरदार' इति उपाधिना सम्मानितः । गुर्जरप्रदेशे जलौघ - पीडितानां भूकम्पपीडितानां च एषः अहर्निशं सेवाम् अकरोत् । 

अनेकवारं सः कारागारे पातितः । तस्य आङ्ग्लाधिकारिभिः प्रताडिता । 1942 तमे वर्षे, 'भारतं त्यजत' इति वृद्धा माता आन्दोलने स अकथयत् न केवलं भारतं त्यजत अपितु एशियामेव त्यजत इति वक्तव्यम्। स्वतन्त्रभारतस्य स उपप्रधानमन्त्री अभवत्। भारतं तदा अनेकेषु लघुराज्येषु विभक्तम् आसीत् । सः स्वनीतिचातुर्येण षट्शतस्वदेशीय राज्यानाम् अखण्डे भारते विलयम् अकरोत् । 

लौहपुरुषः श्रीपटेलः अतीव अनुशासनप्रियः आसीत्। भारतस्य वर्तमान स्वरूपं तस्य एव सत्प्रयत्नानां परिणामः । 

पटेलमहोदयः केन 'सरदार' इति उपाधिना सम्मानित: ? 

• अरबिन्दघोषेण 

• तिलकेन 

• गान्धिना 

• मदनमोहनमालवीयेन 

Question 5:

Consider the following statement and choose the correct option.

निम्नलिखित कथनों पर विचार करें और सही विकल्प का चयन करें: 

(A) Thematic approach is useful for developing a unit plan. / यूनिट योजना का विकास करने के लिए कथन परक उपागम उपयोगी है। 

(R) Societal issues are better udnerstood through the study of interdisciplinary content. / अंतर्विषयक विषय-वस्तु के अध्ययन के माध्यम से सामाजिक मामलों को बेहतर समझा जाता है। 

• (A) is true but (R) is false / (A) सही है लेकिन (R) गलत है। 

• Both (A) and (R) is false / (A) और (R) दोनों गलत हैं

• Both (A) and (R) are true but (R) is not the correct explanation of (A) / (A) और (R) दोनों सही हैं लेकिन (A) की (R) सही व्याख्या नहीं करता है

• Both (A) and (R) are true and (R) is the correct explanation of (A) / (A) और (R) दोनों सही हैं और (A) की (R) सही व्याख्या करता है

Question 6:

दिए गए काव्यांश को ध्यानपूर्वक पढ़िए तथा पूछे गए प्रश्न के लिए सबसे उपयुक्त विकल्प का चयन कीजिए।

फैली खेतों में दूर तलक,

मखमल - सी कोमल हरियाली ।

लिपटी जिसमें रवि की किरणें,

चाँदी की-सी उजली जाली ।

तिनकों के हरे-हरे तन पर

हिल हरित रुधिर है रहा झलक ।

श्यामल भूतल पर झुका हुआ

नभ का चिर निर्मल नीलफलक ।

'नभ' का पर्यायवाची शब्द नहीं है -

• संसार

• गगन

• आसमान

• आकाश

Question 7:

निर्देश: - अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा तदाधारित प्रश्नानां विकल्पात्मकोत्तरेषुः उचिततमम् उत्तरं चिनुत । 

नर्मदातीरे एकः वृक्षः आसीत् । तत्र स्वपरिश्रमेण निर्मितेषु नीडेषु खगाः सुखेन वसन्ति स्म। एकदा महती वृष्टिः अभवत्। सः वानरः वृष्टिजलेन अतीव आर्द्रः कम्पितः च अभवत् । खगाः शीतेन कम्पमानं वानरम् अवदन् भो वानर ! त्वं कष्टम् अनुभवसि । तत् कथं गृहस्य निर्माणं न करोषि ! यदा सः वानरः एतत् अशृणोत् तदा सः अचिन्तयत् अहो ! एते क्षुद्राः खगाः मां निन्दन्ति । सः वानरः खगानां नीडानि वृक्षात् अधः अपातयत् । खगानां नीडैः सह तेषाम् अण्डानि अपि नष्टानि । सत्यम् एव उक्तम् उपदेशो हि मूर्खाणां प्रकोपाय न शान्तये । 

'अचिन्तयत्' क्रियापदम् इदम् कस्य गणस्य धातोः रूपम् अस्ति? 

• दिवादिगणस्य 

• चुरादिगणस्य 

• भ्वादिगणस्य 

• तुदादिगणस्य 

Question 8:

कथन (A) बच्चों के शारीरिक विकास का उनके सामाजिक व संज्ञानात्मक विकास पर कोई प्रभाव नही पड़ता। 

Assertion (A): Physical development of children does not have any influence on their social and cognitive development. 

तर्क (R) विकास के आयामों का आपस में कोई संबंध नहीं है। 

Reason (R): Aspects of development are not related to each other. 

Choose the correct option: सही विकल्प चुनें। 

• Both (A) and (R) are false. / (A) और (R) दोनों गलत हैं। 

• Both (A) and (R) are true but (R) is not the correct explanation of (A). / (A) और (R) दोनों सही हैं लेकिन (R) सही व्याख्या नहीं है (A) की ।

• Both (A) and (R) are true and (R) is the correct explanation of (AR). / (A) और (R) दोनों सही है और (R) सही व्याख्या करता है (A) की ।

• (A) is true but (R) is false. / (A) सही लेकिन (R) गलत है। 

Question 9:

Identify the incorrect statement from among the following:

निम्नलिखित में से गलत कथन की पहचान कीजिए:

• Open-ended questions are important in enhancing critical thinking आलोचनात्मक चिंतन की वृद्धि करने में खुले सिरे वाले प्रश्न महत्वपूर्ण हैं

• Generalisation is a characteristic of reasoning ability सामन्यीकरण, विवेचन (तर्क) क्षमता की एक विशिष्टता है

• There is a plenty of scope for project work in mathematics learning गणित अधिगम में परियोजना कार्य के लिए प्रचुर अवसर है

• The best method to teach mathematics is Inductive method गणित शिक्षण के लिए आगमनात्मक विधि एक श्रेष्ठ विधि है

Question 10:

Directions: Read the passage given below and answer the questions that follow by selecting the correct/most appropriate option.

"Let's go! We are going to be late" shouted Glen gleefully as he tightened his schoolbag on his back. Three other faces broke into a smile upon hearing his words. They could not wait to soak their feet in the water and perhaps catch a small fish or two, just for kicks. They were clearly not heading towards where they should be school. The cold imposing white building became smaller and smaller. Their little hearts grew braver by the minute. They knew exactly where to go.

The canal was huge but that morning, there was only a small lazy stream of dirty water in it. With great gusto, Glen, the leader of the pack, hoisted himself over the railings and climbed down the huge monsoon drain. In the process, he got himself very dirty, but the excitement of truancy was too great to be bothered by some loose buttons and tears in his shirt.

In a fraction of seconds, the other boys joined him, Soon, screams and laughter of delight reverberated into the air but no one else could hear them for they had chosen a canal that was far from anyone. Glen spied many tiny fish darting to and fro in the murky water. They had no economical value and were practically worthless but nevertheless, the thrill of catching them bare-handed was priceless. Glen raced after an extra fat one. He plunged his hands to grab it only to have it slip between the cracks of his fingers.

Arrange these sentences as per the sequence in which they occur in the passage:

A. Glen climbed down the huge monsoon drain,

B. Soon, his friends joined Glen at the canal,

C. Glen climbed over the railings with excitement.

D. The boys caught fish in the dirty water.

• C→ A→ B → D

• D → C → B → A

• A → C → D → B

• B → A → D → C