CTET Level -1 (16 June 2024)
Question 1:
कश्चिद् अध्यापकः छात्राणां त्रुटी: एकत्रीकृत्य यदा- कदा कक्षायां विमर्शयति, परन्तु त्रुटिकर्तॄणां उल्लेखं न करोति । सः किम् करोति ?
Question 2:
Directions: Answer the following questions by selecting the most appropriate option.
Language acquisition
Question 3:
यदा अध्यापकः मह्यं पत्रं ददाति यस्मिन् कश्चित्शब्दः सूक्तिर्वा अङ्किता अस्ति, तथा च अहम् इमं शब्दं अनुमातुं सम्पूर्णां कक्षां कथयामि । मह्यं एतत्कार्यं रोचते । अस्मिन् विषये छात्राणां टिप्पण्यः ज्ञातव्याः, तेषां अपेक्षित टिप्पण्यश्चापि ज्ञातव्या:-
Question 4:
निर्देश: अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा तदाधारितप्रश्नानां विकल्पात्मकोत्तरेभ्यः उचितमम् उत्तरं चिनुत ।
राज्ञः भोजस्य राज्ये दुर्मुखः नामकः एक चौर: निवसति स्म । किन्तु अधिकतरं सः चौर्यं कर्त्तुं न पारितवान् । अनेन दुःखी सः प्रतिवेशि- राज्ये प्रवेष्टुं रात्रौ प्रचलितः । मध्ये एकं साध्वाश्रम प्राप्य तत्र एवं स्थितः । साधुः तस्य भव्यं आतिथ्यं कृतवान् । अनेन प्रसन्नः सः चौरः प्रातः तं प्रणम्य तां विद्यां शिक्षयितुं प्रार्थयत, यया सः भव्यां भोग सामग्री निष्पादितवान् । साधुः तथा प्रतिज्ञातवान् तम् उपदिष्टवान् च " त्वं कम् अपि व्यवसायं कुर्याः, किन्तु असत्यं कदापि न वदे:, न च यस्य अन्नं भक्षयेः तं हानिं प्रापयेः । "
चौरः तथा स्वीकृत्य राज्ञः भोजस्य एव प्रासादे चौर्यं कर्त्तुं ततः परावृत्तः । अर्द्धरात्रौ सः सामन्त-वेशं धृत्वा राज- प्रासादं प्रविष्टः । प्रहरिणा पृष्टः सः आत्मानं चौरम् एव पर्यचाययत् । किन्तु प्रहरी तथा न विश्वस्य तं प्रवेशात् नैव निवारितवान् । निर्बाधं चौर: भोजस्य शयन कक्षे प्रविष्टः । तदा भोजः नगरी सुरक्षा-व्यवस्थां द्रष्टुं निर्गतः आसीत् चौरः सर्वां स्वाभीष्टां सामग्रीं सङ्कलितां कृत्वा चलितुम् एव उद्यतः अभवत् यत् तत्र एकस्मिन् पात्रे रक्षिते मिष्टान्ने तस्य दृष्टिः न्यपतत् । सः तद् भक्षितवान् । भक्षणोत्तर तस्य स्मृतौ साधोः वाक्यम् आयातं यत् - ‘यस्य अन्नं भक्षयेः तं हानिं न प्रापयेः । ' चौरः सर्वां सामग्रीं तत्र एव परित्यज्य रिक्त - हस्तः ततः निर्गतः । पश्चात् परावृत्तः भोजः कक्षे इदं दुर्दृश्यं दृष्टवान्, तदा प्रातः ‘दुर्मुखस्य एव इदं कृत्यं स्यात्' इति अनुमाय तम् आहूतवान् । राज्ञा पृष्टः च सः सर्वं सत्यम् अकथयत्। अनेन सन्तुष्टः राजा तं भूरि भूरि प्रशंसितवान् स्वकीये रक्षा विभागे च नियुक्तवान् । इदानीं दुर्मुखः अपि सुमुखः भूत्वा चौर्य-कर्म पर्यत्यजत् इति ।
'अनुमानं कृत्वा' इत्यस्य पदस्य समानार्थकं चित्वा लिखत ।
Question 5:
Directions: Read the passage given below and answer the questions that follow by selecting the most appropriate option.
Nammescong Creek flowed into the backs of thighs as I fished, pausing between casts to secure my balance in the current and admire a new hatch of pale yellow mayflies lift from the stream. Over my shoulder, the sun dropped into a farmer's cornfield, the final patch of orange light on the water enough for me to spot the small, vaguely metallic object at my feet. Retrieving it, I ran my thumb over its raised lettering, rubbing away the mud and a string of algae. A name appeared, along with an expiration date. June 1984, I had discovered arrowheads here in the past, so it didn't seem misplaced to find a tool used by modern man to obtain a meal.
2. I took a moment to consider how the card had come to rest in the bed of the Nammy. I thought may there was a story in it. I was curious to know if the owner had lost his wallet while fishing, the whole trip ruined the second he'd inventoried his cash or dug out his license for a game warden. Over time the leather would've rotted into fish food, with a scoured plastic remaining. I wondered how many miles the card might have ridden on spring floods over the past quarter of a century. For all I knew he could've been robbed, the thieves stripping out the money and tossing the billfold away later as they crossed a bridge.
3. Looking him up and phoning, I recited the card number and issuing bank. He laughed, recalling, it as the first credit account he'd ever taken out, a line of imaginary cash in those years when he had no real money. But that finally changed, he explained, after an industrial accident cost him his left eye, the payoff from the plant enabling him to retire eight years earlier than expected and move to a small hobby farm in southern Virginia. He told me a glass eye wasn't his style, so he had taken to wearing an eyepatch, which his wife still hates and his grandchildren- ages three, five and seven- have always loved, as it makes Grandpop look like a pirate. He called them his Miracle Grandbabies, born to a daughter who struggled with alcohol and drug addiction for years- her rock bottom in 1984, a year before she cleaned up for good.
4. But in the end the man couldn't remember ever losing his wallet, either by accident or theft. He said he'd never fished the Nammy, that, in fact, he'd always thought the sport a little boring and so I came to realise there was no story here.
'Scoured' means
Question 6:
प्रतिस्थापन (विकल्प) सूची किसके शिक्षण में इस्तेमाल की जाती हैं?
Question 7:
पूर्वतर साक्षरता प्रोत्साहयितुं प्रौढजनः, एक बालकश्च उभौ सह एवं एक पुस्तकं पश्यतः । प्रौढः जनः प्रश्नान पृच्छति वार्तालापम् प्रारब्धुम, तदनु उभयोः भूमिका परिवर्तते । ततः बालकः प्रौढं प्रश्नान् पृच्छति । इयं पद्धतिः किं कथ्यते ?
Question 8:
शिक्षा उपलब्धेः उद्देश्यम् अस्ति
Question 9:
For meaningful learning, it is important to create a classroom culture where students get ample opportunities to _______.
अर्थपूर्ण अधिगम हेतु, कक्षा में ऐसी संस्कृति विकसित करनी चाहिए, जहाँ विद्यार्थियों को __________ के अत्यधिक अवसर मिलें।
Question 10:
निम्नलिखित काव्यांश को पढ़कर पृछ गए प्रश्नों के सही / सबसे उपयुक्त उत्तर वाले विकल्प को चुनिए।
अब रजत स्वर्ण मंजरियों से
लद गई आम्र तरु की डाली ।
झर रहे ढाक पीपल के दल,
हो उठी कोकिला मतवाली।
महके कटहल, मुकुलित जामुन
जंगल में झरबेरी झूली।
फूले आडू, नीबू, दाड़िम,
आलू, गोभी, बैंगन, मूली ।
कविता में 'दल' शब्द का अर्थ है