CTET Level -1 (16 June 2024)
Question 1:
You are travelling from Delhi to Thiruvanthapuram by train. Which is the correct sequence of major railway stations you will come across after Delhi?
आप दिल्ली से तिरूवनंतपुरम् रेल द्वारा यात्रा कर रहे हैं। दिल्ली के बाद पड़ने वाले मुख्य रेलवे स्टेशनों का सही क्रम क्या है ?
Question 2:
The students make mistakes while playing a grammar game. The teacher should
Question 3:
निम्नलिखित काव्यांश को पढ़कर पृछ गए प्रश्नों के सही / सबसे उपयुक्त उत्तर वाले विकल्प को चुनिए।
अब रजत स्वर्ण मंजरियों से
लद गई आम्र तरु की डाली ।
झर रहे ढाक पीपल के दल,
हो उठी कोकिला मतवाली।
महके कटहल, मुकुलित जामुन
जंगल में झरबेरी झूली।
फूले आडू, नीबू, दाड़िम,
आलू, गोभी, बैंगन, मूली ।
कविता के आधार पर बताइए कि प्रकृति में क्या परिवर्तन आया है?
Question 4:
निर्देश : निम्नलिखित गद्यांश को पढ़कर पूछे गए प्रश्नों के सही / सबसे उपयुक्त उत्तर वाले विकल्प को चुनिए ।
तमिलनाडु भारत के दक्षिणी छोर पर बसा राज्य है, जिसे प्रकृति ने मैदानी, समुद्री तथा पर्वतीय विभिन्नताएँ प्रदान कर अपने हाथों से सवारा है। यहाँ के मूल निवासी द्रविड़ हैं और तमिल भाषा बोलते हैं। इस राज्य को वास्तुशिल्प, मूर्ति तथा भवन निर्माण कला की दृष्टि से समृद्ध बनाने में चोल और चेर वंश के राजाओं का अत्यंत महत्वपूर्ण स्थान है। तमिलनाडु को मंदिरों का राज्य भी कहा जाता है। यहाँ अनेक प्राचीन मंदिर हैं जो स्थापत्य कला के अद्वितीय नमूने हैं।
'स्थापत्य कला' का अर्थ है
Question 5:
The mean of the first ten even natural numbers is :
प्रथम 10 सम प्राकृत संख्याओं का माध्य है-
Question 6:
In the textbook of class V a map of Golconda Fort is printed. The scale of the map is printed on right bottom of the map which is given below:
Scale 1 cm 110 metre
कक्षा V की पाठ्य-पुस्तक में गोलकोण्डा के किले का मानचित्र छपा है। इस धानचित्र के निचले दाहिने भाग पर एक पैमाना दिया गया है जो नीचे दिया गया है। पैमाना 1 सेन्टीमीटर = 110 मीटर
A student measured on this map, the distance between Fateh Darwaza and the Jamali Darwaza as 9.8 cm. On the basis of this measurement the actual distance between the two places must be
किसी छात्र ने इस मानचित्र पर फतेह दरवाजा और जमाली दरवाजा के बीच की दूरी 9.8 सेन्टीमीटर मापी। इस माप के आधार पर इन दोनों स्थानों के बीच की वास्तविक दूरी होनी चाहिए।
Question 7:
Direction: Read the given passage and answer the question that follow by selecting the most appropriate option.
1. The fossil remains of the first flying vertebrates, the pterosaurs, have intrigued paleontologists for more than two centuries. How such large creatures, which I had wingspans from 8 to 12 metres, solved the problems of powered flight, and exactly what these creatures were-reptlies or birds are among the questions scientists have puzzled over.
2. Perhaps the least controversial assertion about the pterosaurs is that they were reptiles. Their skills, pelvises and hind feet are reptilian. The anatomy of their wings suggests that they did not evolve into the class of birds. In pterosaurs, greatly elongated fourth finger of each forelimb supported a wing like membrane. In birds the second finger is the principle strut of the wing. If the peterosaur walked or remained stationary, the fourth finger and with it the wing, could only turn upward in an extended inverted V-shape alongside of the animal's body. Both the ptrosaurs and the birds have hollow bones, a feature that represents a saving in weight. In the birds, however, these bones are reinforced more massively by internal struts.
3. Although scales typically cover reptiles, the pterosaurs probably had hairy coats. The recent discovery of a pterosaur specimen covered in long, dense and relatively thick hair-like fossil material, was the first clear evidence that this reasoning was correct. Efforts to explain how the pterosaurs became air borne have led to suggestion that they launced themselves by jumping from cliffts, by dropping from trees, or even by rising into light winds from the crests of waves.
It can be understood from the passage that scientists believe that the
Question 8:
निर्देश :- अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा तदाधारितप्रश्नानां विकल्पात्मकोत्तरेषु उचिततमम् उत्तरं चिनुत ।
स्त्रीशिक्षाक्षेत्रे अग्रगण्या पण्डिता रमाबाई 1858 तमे ख्रिष्टब्दे अलभत् तस्याः पिता अनन्तशस्त्री डोंगेरे माता च लक्ष्मीबाई आस्ताम् । तस्मिन् काले स्त्रीशिक्षायाः स्थितिः चिन्तनीया आसीत् । स्त्रीणां कृते संस्कृतशिक्षणं प्रायः प्रचलितं नासीत् । किन्तु डोंगरे रुढिबद्धां प्राप्तवती । कालक्रमेण रमायाः पिता विपन्नः जातः । तस्या पितरौ ज्येष्ठ भगिनी च दुर्भिक्षपीडिताः दिवङ्गताः । तदनन्तरं रमा स्व- ज्येष्ठभ्रात्रा सह समग्र भारतम् अभ्रमत् । भ्रमणकाले सा कोलकातां प्राप्ता । संस्कृतवैदुष्येण सा तत्र 'पण्डिता' 'सरस्वती' चेति उपाधिभयां विभूषिता । तत्र सा स्त्रीणां कृते वेदादीनां शस्त्राणां शिक्षायै आन्दोलनं प्रारब्धवती ।
1880 तमे ख्रिष्टाब्दे सा विपिन बिहारीदासेन सह विवाहम् अकरोत् । सार्धैकवर्षात् अनन्तरं तस्याः पतिः दिवङ्गतः । तदनन्तरं सा पुत्र्या मनोरमया सह महाराष्ट्रं प्रत्यागच्छत् । नारीणां सम्मानाय शिक्षायै च सा स्वकीयं जीवनं अर्पितवती । सा उच्चशिक्षार्थम् इंग्लैण्डदेशं गतवती । इंग्लैण्डदेशात् सा अमरीकादेशम् अगच्छत् । अनन्तरं भारतं प्रत्यागत्य मुम्बईनगरे सा 'शारदा सदनम' निस्सहायाः स्त्रियः अस्थापयत् अस्मिन् आश्रमे निवसन्ति स्म । तत्र ताः मुद्रण- टङ्कण- काष्ठफलादीनाम् च प्रशिक्षणमपि लभन्ते स्म । परं इदं सदनं पुणेनगरे स्थानान्तरितं जातम् । ततः पुणेनगरस्य समीपे केडगाँव- स्थाने 'मुक्तिमिशन' नाम संस्थानम् तया स्थापितम् । अत्र अधुनापि निराश्रिताः स्त्रियः ससम्मानं जीवनं यापयन्ति।
1922 तमे ख्रिष्टाब्दे रमाबाई - महोदयायाः निधनम् । सा देशविदेशानाम् अनेकासु भाषासु निपुणा आसीत् । समाजसेवायाः अतिरिक्तं लेखनक्षेत्रे अपि तस्याः महत्वपूर्णम् योगदानम् आसीत् ।
अधोलिखितपदेषु ल्युट्प्रत्ययान्तं किं पदम् ?
Question 9:
'सम्मिश्रित-अधिगमः '
Question 10:
Name a bird which has the following characteristics,
"A crown on the head and coins on the tail,
so many shades of blue from top to toil."
नीचे दिए गए लक्षणों वाले पक्षी का क्या नाम है?
"एक पक्षी ऐसा जिसकी दुम पर पैसा,
सिर से दुम तक दिखे नीला ही नीला सा"