CTET Level -2 (23 June 2024)
Question 1:
निर्देशः - अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा तदाधारितप्रश्नानां (प्रश्नसङ्ख्या विकल्पात्मकोत्तरेषु उचिततमम् उत्तरं चिनुत।
पुरा एकस्मिन् वृक्षे एका चटका प्रतिवसति स्म। कालेन तस्याः सन्ततिः जाता। एकदा कश्चित् प्रमत्तः गजः तस्य वृक्षस्य अधः आगत्य तस्य शाखां शुण्डेन अत्रोटयत्। चटकायाः नीडं भुवि अपतत्। तेन अण्डानि विशीर्णानि। अथ सा चटका व्यलपत्। तस्याः विलापं श्रुत्वा 'भद्रे, किमर्थ काष्ठकूटः नाम खगः दुःखेन ताम् अपृच्छत् विलपसि ?' इति ।
चटकावदत् 'दुष्टनैकेन गजेन मम सन्ततिः नाशिता। तस्य गजस्य वधेनैव मम दुःखम् अपसरेत्। ततः काष्ठकूटः तां बीणारवा- नाम्न्याः मक्षिकायाः समीपम् अनयत्। तयोः वार्ता श्रुत्वा मक्षिकावदत् 'ममापि मित्रं मण्डूकः मेघनादः अस्ति। शीघ्र तमुपेत्य यथोचितं करिष्यामः'। तदानीं तौ मक्षिकया सह गत्वा मेघनादस्य पुरः सर्वं वृत्तान्तं न्यवेदयताम्।
मेघनादः अवदत् - 'यथाहं कथयामि तथा कुरुतम्। मक्षिके ! प्रथमं त्वं मध्याह्ने तस्य गजस्य कर्णे शब्दं कुरु, येन सः नयने निमील्य नयने स्फोटयिष्यति। एवं सः स्थास्यति । तदा काष्ठकूटः चञ्च्वा तस्य गजः अन्धः भविष्यति। तृषार्तः सः जलाशयं गमिष्यति। मार्गे महान् गर्त्ततः अस्ति। तस्य अन्तिके अहं स्थास्यामि शब्दं च करिष्यामि। मम शब्देन तं गतं जलाशयं मत्वा सः तस्मिन्नेव गर्ते पतिष्यति मरिष्यति च।'
अथ तथाकृते सः गज मध्याह्ने मण्डूकस्य शब्दम् अनुसृत्य महतः गर्तस्य अन्तः पतितः मृतः च। तथा चोक्तम्-
Question 2:
Which of the following strategies will help students to learn meaningfully?
निम्न में से कौन सी प्रणाली विद्यार्थियों के अर्थपूर्ण तरीके से सीखने में मदद करेगी?
Question 3: 
Question 4:
निर्देश :- निम्नलिखितं गद्यांशं पठित्वा प्रश्नानां उत्तराणि समुचितं विकल्पं चित्वा दत्त।
इत्येवं सम्प्रधार्थ मथुरागामीनि भाण्डानि आदाय शुभायां तिथौ गुरुजनानुज्ञातः सुरथाधिरूढः प्रस्थितः। तस्य च मंगलवृषभी सञ्जीवकनन्दकनामानौ गृहोत्पन्नी धूर्वोबारी स्थिती। तयोरेकः सञ्जीवकाभिधानो यमुनाकच्छमवतीर्णः सन् पक्ङपूरमासाद्य कलितचरणो युगभंगं विधाय निषसाद। अथ तं तदवस्थमालोक्य वर्द्धमानः परं विषादमगमत्। तदर्थं च स्त्रेहार्द्रहृदयः त्रिरात्रं प्रयाणभंगमकरोत्। अथ तं विषण्णमालोक्य सार्थिकैरभिहितम् "भोः श्रेष्ठिन् ! किमेवं वृषभस्य कृते सिंहव्याघ्नसमाकुले बह्नपायेऽस्मिन् वने समस्तसार्थः त्वया सन्देहे नियोजितः। अथासौ तदवधार्थ्य सञ्जीवकस्य रक्षापुरुषान् निरूप्य अशेषसार्थ नीत्वा प्रस्थितः। अथ रक्षापुरुषा अपि बह्वपायं तद्वनं विदित्वा सञ्जीवकं परित्यज्य पृष्ठतो गत्वा अन्येद्युस्तं सार्थवाहं मिथ्याहुः "स्वामिन्। मृतोऽसौ सञ्जीवकोऽस्माभिस्तु सार्थवाहस्याभीष्ट इति मत्वा वह्निना संस्कृतः" इति तच्छुत्वा सार्थवाहः कृतज्ञतया स्त्रेहार्द्रहृदयस्तस्य और्ध्वदेहिकक्रियाः वृषोत्सर्गादिकाः सर्वाश्चकार । सञ्जीवकोऽप्यायुः शेषतया यमुनासलिलमिश्रः शिशिरतरवातैः आप्यायितशरीरः कथञ्चिदप्युत्थाय यमुनातटमुपपेदे ॥ तत्र मरकतसदृशानि बालतृणाग्राणि भक्षयन् कतिपयैरहोभिर्हरवृषभ इव पीनः ककुद्यान् बलवाश्च संवृत्तः प्रत्यहं वल्मीकशिखराग्राणि शृंगाभ्यां विदारयन् गर्जमानः आस्ते। साधु चेदमुच्यते -
'बह्वपाये' हत्यत्र सन्धिविच्छेदः क्रियताम्
Question 5:
सक्षमतापरीक्षा निम्नलिखितं मूल्याङ्कितं करोति-
Question 6:
Directions: Read the report given below and answer the questions by choosing the best/most appropriate options:
1. Chennal: Indians spent almost a third of their waking hours on their mobiles in 2021, thanks to the impact of the pandemic on digital habits. The average hours spent on a mobile per day per user surged by around 4.5% from 3.7 hours in 2019 to 4.7 hours in 2021, according to data from a global app intelligence firm. The time spent on mobiles in 2021 had stood at 4.5 hours per day. Overall, India saw 655 billion hours spent on mobiles in 2021 (on Android phones) - a 37% increase since 2019 (381 billion hours).
2. India stood at fifth place globally in terms of time spent on mobiles after Brazil, Indonesia, South Korea and Mexico. Users in the top three countries surpassed five hours per day on mobile apps.
3. "Year 2021 was another blockbuster in mobile, following a pandemic- induced catalyst to mobile habits in 2020. We saw the average user in the most mobile-first markets spend 4.8 hours a day, equating to nearly one- third of waking hours-up 30% from pre COVID levels," A mobile expert said. 4. Consumers in India spent an annual 7.6 billon hours on shopping app – a 16% year-on-year (YoY) growth from 2020, and 80% overall growth since 2018 (4.2 billion hours). The biggest gainer among social networks was Meta-owned photo-and video-sharing app Instagram, where users spent and average 13 hours every month - a 32% YoY growth from 9.8 hours in 2020. Indians spent and average 19.8 hour every month on WhatsApp, a marginal 1.5% dip from 2020 but an overall 3.1% growth since 2018.
5. India continues to be in the second spot in terms of the largest app downloads market after China. A mobile Report 2022' showed that India clocked over 26.6 billion app downloads in 2021 - around 40% growth from 2019 when annual new installs was 18.9 billion downloads, spike in app downloads as India witnessed an 85% growth in downloads in 2021 at 9.3 billion downloads, in comparison with 2018. apps grew from 0.5 billion in 2018 to 1.1 billion in 2021, Interestingly, downloads of health and fitness apps peaked during the pandemic's onset in Q2 of 2020 at 155.4 million. However monetization remains a work-progress in the country as India did not feature even in the top 20 markets globally when it comes to consumer spends.
Instagram is a/an
Question 7:
Assertion (A): Teachers should promote dialogue amongst students to facilitate collaborative learning.
कथन (A): सहयोगात्मक अधिगम को सुसाधित करने के लिए शिक्षकों को विद्यार्थी में आपसी संवाद को प्रोत्साहित करना चाहिए।
Reason (R): Learning is a process of co- construction with support from others.
तर्क (R) : सीखना दूसरों की मदद लेकर सह निर्माण की प्रक्रिया है।
Choose the correct option: सही विकल्प चुनें।
Question 8:
Who among the following was the only Indian Governor-General of India?
निम्नलिखित में से कौन भारत का एकमात्र भारतीय गवर्नर-जनरल था ?
Question 9:
Minority language - speaking learners are admitted to a school where the language of the state is the medium of instruction. What is this type of schooling called?
Question 10:
Which of the following statements throws light on the desired assessment practice for mathematical learning?
निम्नलिखित में से कौन-सा कथन गणितीय अधिगम के वांछित मूल्यांकन अभ्यास पर प्रकाश डालता है?