CTET Level -1 (23 June 2024)
Question 1:
Question 2:
Which of the following does not ensure child- centered teaching-learning?
निम्न में से कौन बाल-केन्द्रित शिक्षण के अनुरूप नहीं है?
Question 3:
Pochampalli is a district of one of the states of our country. This district is famous for beautiful colorful sarees and a special kind of weave. "Pochampalli" was a part of which state?
पोचमपल्ली हमारे ही देश के एक राज्य का जिला है यह जिला अपनी सुन्दर चमकीली रंग-बिरंगी साड़ियों और विशेष प्रकार की बुनाई के लिए प्रसिद्ध है। यह जिला किस राज्य का भाग था?
Question 4:
Which of the following do NOT follow the spirit of inclusive education?
निम्नलिखित में से कौन समावेशी शिक्षा की भावना का पालन नहीं करता है?
Question 5:
अभिकथन (A) : प्राथमिक स्तर की शिक्षा में 'समूची पाठ्यचर्या में भाषा' दृष्टिकोण महत्त्वपूर्ण है।
कारण (R) : भाषा विभिन्न अर्थ - निर्माण संबंधी संदर्भों से बेहतर तरीके से अर्जित की जाती है, इसलिए हर प्रकार का शिक्षण एक प्रकार से भाषा शिक्षण है।
निम्नलिखित कोड में से सही उत्तर का चयन कीजिए
Question 6:
Directions: Read the following passage and answer the questions by choosing the best/most appropriate options:
1. World Wildlife Day just passed and so did thousands of birds and animals which face extinction on Earth. The UN finds one million animal and plant species confronting the end of their existence - species are vanishing thousands of times faster than over the last ten million years. The World Economic Forum (WEF) estimates that humanity has wiped out 83% of wild mammals and half of all plants. Human activity has altered 75% of Earth's surface, and wildlife forced into shrinking corners where, as the WWF finds, hunting, pollution and climate change have caused a 68% fall in mammals, birds, amphibians, reptiles and fish since 1970.
2. This loss, termed the sixth mass extinction, has huge implications for humanity. The WEF terms biodiversity loss as the second most impactful risk humanity faces, affecting the creation of food, air, water, stable ground, commercial materials and life-saving medicines. It quantifies human dependence on biodiversity at a huge $44 trillion of economic value generation or over half the world's GDP. But biodiversity loss also has a deeper cost for this range of life, encompassing all creatures great and small, and is the result of 4 - 5 billion years of evolution. Each year, nature painstakingly wove a brilliant web of life where each organism is meant to contribute something to another. By tearing this web, humans are wrecking the very point of our existence, one among many placed on a planet blessed with life, all its beings meant to support each other.
3. Many mitigations are possible. These include encouraging afforestation and conservation, minimising pollution and banning hunting. Also, as an expert emphasises, we need to be more aware of the magical world of biodiversity, where creatures communicate through haunting calls and lingering fragrance, brilliant
colours to bioluminescence. Mindfulness brings us closer to our fellow beings - and to the core of our own lives.
The brilliant web of life refers to:
Question 7:
राष्ट्रीय शिक्षा नीति 2020 के अनुसार बच्चों द्वारा बोली जा रही भाषा और विद्यालय में पढ़ाई के माध्यम की भाषा में विद्यमान अन्तर को क्या किया जाना चाहिए?
Question 8:
The statements that describe the knowledge, skills, and attitudes that students should acquire by the end of a particular class or course come under
Question 9:
निर्देश : अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा तदाधारितप्रश्नानां विकल्पात्मकोत्तरेभ्यः समीचीनमुत्तरं चिनुत ।
व्याकरणसम्बन्धिदोषादिरहिता व्यवस्थित-क्रियाकारक- विभागसमन्विताया भाषा सा संस्कृतभाषेति कथ्यते । इयं हि भाषा सर्वदोषशून्या अस्ति, अतः देववाणी, गीर्वाण- भारती, अमरभाषा इत्यादिभिः शब्दैः व्यवह्रियते । भाषागतमुदारत्वं मार्दवं मनोज्ञत्वं चास्याः वैशिष्टयम् । सेयं संस्कृतभाषा जगतः सर्वासु भाषासु प्राचीनतमा, सर्वोत्कृष्ट - साहित्य- संयुक्ता च वर्तते । अनन्तानन्तवर्षेषु व्यपगतेष्वपि अस्या माधुर्यम्, उदारत्वं च नाद्यापि विकृतम् । पाश्चात्त्यदेशीया विचारशीलाः कीलहार्न मैक्समूलर- मैकडानाल्ड कीथादयः विद्वांसः संस्कृत भाषायाः प्रशंसामकुर्वन् । सर्वासामार्य-भाषाणामुत्पत्तिः अत एव बभूव । पुरा सर्वे जनाः संस्कृतभाषयैवाभाषन्त । अतः सर्वमपि प्राक्तनं साहित्यं संस्कृतभाषायामेव उपलभ्यते । सर्वे प्राचीनग्रन्थाः चत्वारो वेदाश्च संस्कृत भाषायामेव सन्ति । वेदेषु मानवकर्तव्याकर्तव्ययोः सम्यक् निर्धारणमस्ति । ततो वेदानां व्याख्यानभूता ब्राह्मणग्रन्थाः वर्तन्ते । तदनु अध्यात्मविषयप्रतिपादिका उपनिषदो विद्यन्ते, यासां गरिमा पाश्चात्त्यबहुज्ञैरपि गीयते । ततोऽस्माकं गौरवग्रन्थाः षड्दर्शनानि सन्ति। एषामद्यापि विश्वस्य साहित्ये महत्त्वं वर्तते । ततः श्रौतसूत्राणां गृह्यसूत्राणां वेदव्याख्यानभूतानां षडङ्गानां गणनास्ति । महर्षिवाल्मीकिरचितस्य रामायणस्य, महर्षि व्यासरचितस्य महाभारतस्य निर्माणमपूर्वघटनैव वर्तते विश्वसाहित्ये । तत्र दुर्लभस्य कवित्वस्य, नैसर्गिक- सौन्दर्यस्य, अध्यात्मज्ञानस्य नीतिशास्त्रस्य च दर्शनं जायते । ततो भासाश्वघोष - कालिदास - भवभूति - दण्डि - बाण- सुबन्धु-हर्षप्रभृतयो महाकाव्यो नाट्यकाराश्च समायान्ति, येषामुदयेन न केवलमार्यावर्तः, अपितु सकलमेतत् जगत् धन्यमात्मानं मन्यते । कवि वराणामेतेषां वर्णने विद्वांसोऽपि न क्षमाः श्रीमद् भगवतगीता, स्मृतिग्रन्थाः पुराणानि च संस्कृतसाहित्यस्य महात्म्यं प्रकटयन्ति ।
संस्कृतसाहित्यं भारतस्य गौरवमुद्धोषयति । समस्तं देशं च एकतासूत्रे बध्नाति तत् । अस्य साहित्यस्य प्रचारः प्रसारश्च नितान्तं लाभप्रदः ।
अधोऽङ्कितेषु केन संस्कृतभाषायाः प्रशंसा न कृता ?
Question 10:
A teacher gave three figures to class 5 students - (i) Circle, (ii) Square and (iii) triangle.
She asked them, "How many figures will look same after half a turn"?
She wants her students to learn about
शिक्षक ने कक्षा 5 के विद्यार्थियों को तीन आकृतियाँ (i) वृत्त, (ii) वर्ग, और (iii) त्रिभुज दी।
उन्होंने उनसे पूछा, "इनमें से कितनी आकृतियाँ आधे घूर्णन के बाद समान रहेंगी?
वह अपने विद्यार्थियों को निम्न के बारे में अध्ययन कराना चाह रही हैं: