CTET Level -2 (30 June 2024)

Question 1:

निर्देश: - अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा तदाधारितप्रश्नानां प्रश्नसङ्ख्या विकल्पात्मकोत्तरेषु उचिततमम् उत्तरं चिनुत । 
एकदा दशबालकाः स्नानाय नदीम् अगच्छन् । ते निर्मले शीतले च नदीजले चिरं स्नानम् अकुर्वन् । ततः ते तीर्त्वा पारं गताः । तदा तेषां नायकः अपृच्छत् – अपि सर्वे बालकाः नदीम् उत्तीर्णाः? इति। 
तदा कश्चित् बालकः अगणयत् - एकः, वौ, त्रयः, चत्वारः, पञ्च, षट्, सप्त, अष्टौ, नव इति । सः स्वं न अगणयत्। अतः सः अवदत् - नव एव सन्ति । दशमः न अस्ति इति । अपरः अपि बालकः पुनः अन्यान् बालकान् अगणयत्। तदा अपि नव एव आसन् । अतः ते निश्चयम् अकुर्वन् यत् दशमः नद्यां मग्नः इति । ये दुःखिताः तूष्णीम् अतिष्ठन् । 
तदा कश्चित् पथिकः तत्र आगच्छत् । सः तान् बालकान् दुःखितान् दृष्ट्वा अपृच्छत् बालकाः युष्माकं दुःखस्य कारणं किम् ? इति। बालकानां नायकः अकथयत् वयं दश बालकाः स्नातुम्  आगताः । इदानीं नव एव स्मः । एकः नद्यां मग्नः इति । 
पथिकः तान् अगणयत् । तत्र दश बालकाः एव आसन्। सः नायकम् आदिशत्-त्वं बालकान् गणय इति । सः तु नव बालकान् एव अगपायत्। तदा पथिकः अवदत् - दशमः त्वम् असि इति । 
तत् श्रुत्वा प्रहृष्टाः भूत्वा सर्वे गृहम् अगच्छन्।

कस्य वचनं श्रुत्वा प्रसन्नाः भूत्वा बालकाः गृहम् गतवन्तः ?

• पथिकस्य

• नायकस्य

• अध्यापकस्य

• प्रथमगणकस्य

Question 2:

The term "All persons are equal before the law” means :

"सभी व्यक्ति कानून की दृष्टि में समान हैं" वाक्य का अर्थ है : 

A. that all the citizens regardless of their socio-economic status have to obey the same law. / सभी नागरिकों को अपने सामाजिक- आर्थिक स्तर के अनपेक्ष समान कानून का पालन करना होगा। 

B. no person can be discriminated against, in the eyes of the law, on the grounds of race/colour, religion, casted or gender. कानून की दृष्टि में, किसी भी व्यक्ति के साथ उसके नस्ल / वर्ण, धर्म, जाति अथवा जेंडर के आधार पर भेदभाव नहीं किया जा सकता है।

C. inequalities cease to exist. असमानताएँ समाप्त हो गईं। 

D. it ensures fair opportunities and a life of dignity for all the citizens. यह समस्त नागरिकों के लिए निष्पक्ष अवसर तथा गौरवमय जीवन सुनिश्चित करता है। 

Choose the correct options: सही विकल्प का चयन कीजिए : 

• A, B, and C / A, B और C 

• A, C and D/A, C और D 

• A, B and D/A, B और D 

• A, B, C and D/A, B, C और D 

Question 3:

निर्देश: - अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा तदाधारितप्रश्नानां प्रश्नसङ्ख्या विकल्पात्मकोत्तरेषु उचिततमम् उत्तरं चिनुत । 
एकदा दशबालकाः स्नानाय नदीम् अगच्छन् । ते निर्मले शीतले च नदीजले चिरं स्नानम् अकुर्वन् । ततः ते तीर्त्वा पारं गताः । तदा तेषां नायकः अपृच्छत् – अपि सर्वे बालकाः नदीम् उत्तीर्णाः? इति। 
तदा कश्चित् बालकः अगणयत् - एकः, वौ, त्रयः, चत्वारः, पञ्च, षट्, सप्त, अष्टौ, नव इति । सः स्वं न अगणयत्। अतः सः अवदत् - नव एव सन्ति । दशमः न अस्ति इति । अपरः अपि बालकः पुनः अन्यान् बालकान् अगणयत्। तदा अपि नव एव आसन् । अतः ते निश्चयम् अकुर्वन् यत् दशमः नद्यां मग्नः इति । ये दुःखिताः तूष्णीम् अतिष्ठन् । 
तदा कश्चित् पथिकः तत्र आगच्छत् । सः तान् बालकान् दुःखितान् दृष्ट्वा अपृच्छत् बालकाः युष्माकं दुःखस्य कारणं किम् ? इति। बालकानां नायकः अकथयत् वयं दश बालकाः स्नातुम्  आगताः । इदानीं नव एव स्मः । एकः नद्यां मग्नः इति । 
पथिकः तान् अगणयत् । तत्र दश बालकाः एव आसन्। सः नायकम् आदिशत्-त्वं बालकान् गणय इति । सः तु नव बालकान् एव अगपायत्। तदा पथिकः अवदत् - दशमः त्वम् असि इति । 
तत् श्रुत्वा प्रहृष्टाः भूत्वा सर्वे गृहम् अगच्छन्।

निम्नलिखितेषु कः शब्दः लङ्लकारस्य नास्ति?

• अगच्छन्

• अगणयत्

• अवदत्

• गणय

Question 4:

Which of the following statements is/are correct?

निम्नलिखित में से कौन-सा/से कथन सत्य है/हैं ? 

A. Iron can replace zinc from zinc sulphate solution. आयरन जिंक सल्फेट विलयन से जिंक को विस्थापित कर सकता है। 

B. Zinc can replace copper from copper sulphate solution. / जिंक कॉपर सल्फेट विलयन से कॉपर को विस्थापित कर सकता है। 

C. Copper can replace Iron from Iron sulphate solution. /कॉपर आयरन सल्फेट विलयन से आयरन को विस्थापित कर सकता है। 

• A and B / A और B 

• B and C / B और C 

• Only A / केवल A 

• Only B / केवल B 

Question 5:

According to NCF 2005, the pedagogic practices recommended at the upper primary stage are 

एन. सी. एफ. 2005 के अनुसार, उच्च प्राथमिक स्तर पर अनुशंसित शिक्षण शास्त्रीय अभ्यास हैं-

(a) group discussion a) सामूहिक चर्चा करना। 

(b) designing simple investigations b) सरल जाँच की रूपरेखा तैयार करना । 

(c) verification of the theoretical principles c) सैद्धांतिक नियमों का सत्यापन करना । 

• (a) and (c) / a और c 

• (a) and (b)/ a और b 

• (b) and (c) / b और c 

• only (c) / केवल c 

Question 6:

• 13

• 6

• 8

• 12

Question 7:

Which among the following is a true statement? 

निम्न में से कौन-सा कथन सही है ? 

• Outer planets are made up of rocks. / बाह्य ग्रह चट्टानों से बने हैं। 

• Outer planets are small planets. / बाह्य ग्रह आकार में छोटे ग्रह हैं। 

• Inner planets are far from the sun. / आंतरिक ग्रह सूर्य से बहुत दूर हैं। 

• Inner planets are made up of rocks. / आंतरिक ग्रह चट्टानों से बने हैं. 

Question 8:

___________ refers to theories about the nature of language learning that serves as a source of practice.

• Method

• Instruction

• Approach

• Technique

Question 9:

Which one of the following is not true for Mahajanapadas regarding the collection of regular taxes ? 

निम्नलिखित में से कौन सा महाजनपदों के नियमित रूप से कर वसूलने के संदर्भ में सही नहीं है? 

• Herders were expected to pay taxes in the form of animals and animal produce./चरवाहों को जानवरों या उनके उत्पाद के रूप में कर देना पड़ता था ।

• hunters and gatherers also had to provide produce to the Raja. / आखेटकों तथा संग्राहकों को भी जंगल से प्राप्त वस्तुएँ राजा को देनी होती थीं। 

• Usually tax on crops was fixed at (half) ½ of what was produced.

  ज्यादातर फसलों पर कर उपज का ½ (आधा) हिस्सा निर्धारित होता था । 

• There were taxes on goods that were bought and sold, through trade. / व्यापार में खरीदी व बेची जाने वाली वस्तुओं पर कर लगाया जाता था। 

Question 10:

Which among the following would be called self-employed? 

निम्नलिखित में से कौन स्वरोजगार में संलग्न हैं? 

• A government factory worker / एक कपड़े के कारखाने में काम करने वाला श्रमिक 

• A cell centre employee / एक कॉल सेन्टर का कर्मचारी

• A cosmetic brand sales women / एक सौन्दर्य प्रसाधन ब्रांड की विक्रेता 

• A rickshaw puller / एक रिक्शा चलाने वाला