CTET Level -2 (30 June 2024)

Question 1:

The sweet aroma produced during bread Baking is because : डबलरोटी को पकाते समय मीठी सुगंध पैदा होती है, क्योंकि- 

• Carbon monoxide is converted to sugar by yeast by the process of fermentation. खमीरीकरण की क्रिया द्वारा यीस्ट कार्बनमोनोक्साइड को शर्करा में बदल देते हैं । 

• Sugar is converted to alcohol by yeast by the process of fermentation. / खमीरीकरण की क्रिया द्वारा यीस्ट शर्करा को एल्कोहल में परिवर्तित कर देते हैं । 

• Carbon monoxide is produced by yeast by the process of respiration. / खमीर द्वारा श्वसन की क्रिया से कार्बनमोनोक्साइड उत्पन्न होती है। 

• Alcohol is produced by yeast, by the process of respiration. / यीस्ट द्वारा श्वसन की क्रिया से अल्कोहल का उत्पादन होता है । 

Question 2:

Which among the following is / are true about mathematical games?

A. Mathematical games are like open-ended play.

B. Mathematical games are governed by a set of rules and have a clear underlying structure.

C. Mathematical games have specific mathematical cognitive objectives.

Choose the correct option:

गणितीय खेलों के बारे में निम्नलिखित में से कौन-से सत्य है/हैं?

A. गणितीय खेल आम दिनचर्या वाले खेलों के समान हैं।

B. गणितीय खेल नियमों के समुच्चय द्वारा संचालित होते हैं और उनमें एक स्पष्ट संरचना होती है।

C. गणितीय खेलों के विशिष्ट गणितीय संज्ञानात्मक उद्देश्य होते हैं।

सही विकल्प का चयन कीजिए:

• A and C / A और C

• A and B / A और B

• Only C / केवल C

• B and C / B और C

Question 3:

Which among the following is a true statement? 

निम्न में से कौन-सा कथन सही है ? 

• Inner planets are far from the sun. / आंतरिक ग्रह सूर्य से बहुत दूर हैं। 

• Outer planets are small planets. / बाह्य ग्रह आकार में छोटे ग्रह हैं। 

• Outer planets are made up of rocks. / बाह्य ग्रह चट्टानों से बने हैं। 

• Inner planets are made up of rocks. / आंतरिक ग्रह चट्टानों से बने हैं. 

Question 4:

Consider the following statements:

निम्नलिखित कथनों पर विचार करें: 

(A) Globe provides more information about a country than maps/ग्लोब किसी एक देश के बारे में मानचित्रों की अपेक्षा ज्यादा जानकारी देती हैं। 

(B) Large areas like continents or countries are shown on small scale maps/ बड़े क्षेत्र वाले भागों जैसे महाद्वीपों या देशों को छोटे पैमाने वाले मानचित्र पर दर्शाया जाता है। 

(C) Only red colour is used for showing Platean in a map/ मानचित्र पर पठारी को दर्शाने के लिए केवल लाल रंग का इस्तेमाल किया जाता है। 

Which of the above statement/statements is/are true

उपरोक्त में से कौन-सा/से कथन सही है/हैं? 

• (A) and (B)/(A) और (B) 

• (B) and (C)/(B) और (C) 

• Only (A)/ केवल (A) 

• Only (B)/केवल (B) 

Question 5:

A teacher at the secondary stage gives a text/short story and asks them to read and discuss the meaning and ideas of the text from the point of view of power and justice. What does the teacher attempt to develop in the learners?

• Critical pedagogy

• Critical literacy skills

• Higher order language skills

• Critical language development

Question 6:

निर्देश: - अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा तदाधारितप्रश्नानां प्रश्नसङ्ख्या विकल्पात्मकोत्तरेषु उचिततमम् उत्तरं चिनुत ।

एकदा दशबालकाः स्नानाय नदीम् अगच्छन् । ते निर्मले शीतले च नदीजले चिरं स्नानम् अकुर्वन् । ततः ते तीर्त्वा पारं गताः । तदा तेषां नायकः अपृच्छत् – अपि सर्वे बालकाः नदीम् उत्तीर्णाः? इति।

तदा कश्चित् बालकः अगणयत् - एकः, वौ, त्रयः, चत्वारः, पञ्च, षट्, सप्त, अष्टौ, नव इति । सः स्वं न अगणयत्। अतः सः अवदत् - नव एव सन्ति । दशमः न अस्ति इति । अपरः अपि बालकः पुनः अन्यान् बालकान् अगणयत्। तदा अपि नव एव आसन् । अतः ते निश्चयम् अकुर्वन् यत् दशमः नद्यां मग्नः इति । ये दुःखिताः तूष्णीम् अतिष्ठन् ।

तदा कश्चित् पथिकः तत्र आगच्छत् । सः तान् बालकान् दुःखितान् दृष्ट्वा अपृच्छत् बालकाः युष्माकं दुःखस्य कारणं किम् ? इति। बालकानां नायकः अकथयत् वयं दश बालकाः स्नातुम्  आगताः । इदानीं नव एव स्मः । एकः नद्यां मग्नः इति ।

पथिकः तान् अगणयत् । तत्र दश बालकाः एव आसन्। सः नायकम् आदिशत्-त्वं बालकान् गणय इति । सः तु नव बालकान् एव अगपायत्। तदा पथिकः अवदत् - दशमः त्वम् असि इति ।

तत् श्रुत्वा प्रहृष्टाः भूत्वा सर्वे गृहम् अगच्छन्।

बालकाः किं तीर्त्वा पारं गताः?

• जलाशयम्

• वनम्

• समुद्रम्

• नदीम्

Question 7:

निर्देश: - अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा तदाधारितप्रश्नानां प्रश्नसङ्ख्या विकल्पात्मकोत्तरेषु उचिततमम् उत्तरं चिनुत । 
एकदा दशबालकाः स्नानाय नदीम् अगच्छन् । ते निर्मले शीतले च नदीजले चिरं स्नानम् अकुर्वन् । ततः ते तीर्त्वा पारं गताः । तदा तेषां नायकः अपृच्छत् – अपि सर्वे बालकाः नदीम् उत्तीर्णाः? इति। 
तदा कश्चित् बालकः अगणयत् - एकः, वौ, त्रयः, चत्वारः, पञ्च, षट्, सप्त, अष्टौ, नव इति । सः स्वं न अगणयत्। अतः सः अवदत् - नव एव सन्ति । दशमः न अस्ति इति । अपरः अपि बालकः पुनः अन्यान् बालकान् अगणयत्। तदा अपि नव एव आसन् । अतः ते निश्चयम् अकुर्वन् यत् दशमः नद्यां मग्नः इति । ये दुःखिताः तूष्णीम् अतिष्ठन् । 
तदा कश्चित् पथिकः तत्र आगच्छत् । सः तान् बालकान् दुःखितान् दृष्ट्वा अपृच्छत् बालकाः युष्माकं दुःखस्य कारणं किम् ? इति। बालकानां नायकः अकथयत् वयं दश बालकाः स्नातुम्  आगताः । इदानीं नव एव स्मः । एकः नद्यां मग्नः इति । 
पथिकः तान् अगणयत् । तत्र दश बालकाः एव आसन्। सः नायकम् आदिशत्-त्वं बालकान् गणय इति । सः तु नव बालकान् एव अगपायत्। तदा पथिकः अवदत् - दशमः त्वम् असि इति । 
तत् श्रुत्वा प्रहृष्टाः भूत्वा सर्वे गृहम् अगच्छन्।

निम्नलिखितेषु कः शब्दः लङ्लकारस्य नास्ति?

• अगणयत्

• अगच्छन्

• गणय

• अवदत्

Question 8:

Which among the following statement is not correct about urban administration in India?

निम्नलिखित में से कौन सा कथन भारत में नगर प्रशासन के संबंध में सही नहीं है? 

• Municipal Corporations manage school and hospitals in cities/ नगर निगम शहरों में स्कूल एवं अस्पतालों का प्रबंधन करते हैं। 

• Big cities have Municipal Councils / बड़े शहरों में नगर पालिकाएँ होती है । 

• A ward councilor is and elected member/निगम पार्षद एक चुना हुआ सदस्य होता है । 

• Municipal corporation collect Property taxes / नगर निगम संपत्ति कर की उगाही करते है । 

Question 9:

छात्राणां अध्ययन-अध्यापन कार्ये निम्नलिखितेषु कक्षायां किं न साधनम् ?

• शब्दभित्तिः (Word wall)

• कक्षा - कार्यविधयः (Classroom procedures)

• पठनकोणः (Reading corner)

• कक्षापुस्तकालय: (Classroom library)

Question 10:

Consider the following statements and choose the correct option 

नीचे दिए गए कथनों को पढ़िए और सही विकल्प का चयन कीजिए। 

Assertion (A): Lions do not eat grass 

अभिकथन (A) : शेर घास नहीं खाता। 

Reason (R): Many animals cannot digest cellulose 

कारण (R) : बहुत से पशु सेलुलोज का पाचन नहीं करं पाते हैं। 

What can you say about these? 

आप इनके बारे में क्या कह सकते हैं? 

• Both A and R are true and R is not the correct explanation of A/ A और R दोनों सही हैं और R, A का सही स्पष्टीकरण नहीं है। 

• Both A and R are true and R is the correct explanation of A/ A और R दोनों सही हैं और R, A का सही स्पष्टीकरण है। 

• A is false but R is true /A गलत है लेकिन R सही है । 

• A is true but R is false /A सही है लेकिन R गलत है ।