Ctet July 2024 mini mock Sanskrit pedagogy (30 May 2024)

Question 1:

एक: शिक्षकः पञ्चकक्षायाः छात्राणां कृते एकः गतिविधिः "एकमिनटमितं मुक्तलेखनम्" इति सम्पादयति । अस्य लेखनकार्यस्य प्रयोजनम् भवेत् यत् छात्राः

• तैः बहु लिखितव्यः इति न अनुभवन्ति एवं लेखनानन्तरे मुक्ताः अनुभवेयुः।

• लिखेयुः, न वा लिखेयुः इति विषये स्वतन्त्राः सन्ति ।

• स्वभाषाशुद्धेः आकलनं कुर्वन्तु ।

• रचनाशीलाः भवितुं स्वतन्त्राः सन्ति।

Question 2:

एका शिक्षिका छात्रैः कृताः वर्तनीत्रुटीः व्याकरणात्मक त्रुटी: च एकत्रीकरोति। तदा सा प्रतिसप्ताहं छात्रैः सह परिचर्चां करोति किन्तु त्रुटिकर्तुः उल्लेखः न करोति । अयं ज्ञायते

• उपचारात्मक अध्यापनम् (Remedial teaching)

• परिपुष्टिप्रदानम् (Providing feedback)

• छात्रान् सूचयति यत् त्रुटयः भाषाशिक्षणे बाधकाः सन्ति

• छात्रान् सूचयति यत् तेषां त्रुटयः गम्भीराः सन्ति

Question 3:

एका शिक्षिका स्वीकृतसहायकपुस्तकात् (Prescribed supplementary reader) एकां लघुकथां अथवा अन्यानि आख्यानानि पठितुं छात्रान् प्रेरयति। सहायकपुस्तकात् पठनाय छात्राणाम् उत्साहवर्धनस्य कः प्रमुखः उद्देश्यः अस्ति?

• सविस्तरपठनस्य विकासः

• शैक्षणिककौशलस्य संवर्धनम्

• मौखिक अध्ययनकौशलस्य विकासः

• गहनपठनस्य विकासः

Question 4:

एका शिक्षिका छात्रैः कृताः वर्तनीत्रुटीः व्याकरणात्मक त्रुटी: च एकत्रीकरोति। तदा सा प्रतिसप्ताहं छात्रैः सह परिचर्चां करोति किन्तु त्रुटिकर्तुः उल्लेखः न करोति । अयं ज्ञायते

• उपचारात्मक अध्यापनम् (Remedial teaching)

• छात्रान् सूचयति यत् तेषां त्रुटयः गम्भीराः सन्ति

• छात्रान् सूचयति यत् त्रुटयः भाषाशिक्षणे बाधकाः सन्ति

• परिपुष्टिप्रदानम् (Providing feedback)

Question 5:

बालकाः भित्तिषु भूतले च किमपि अस्पष्टं (Scribble) लिखन्ति । एतत् तेषां कस्य भागः अस्ति?

• एषा पठनकालसाक्षरतागतिविधिः अस्ति (While reading literacy activity)

• एषा पश्चपठनसाक्षरतागतिविधिः अस्ति (Post-reading literacy activity)

• उदीयमानासाक्षरतायाः (Emergent literacy)

• प्राकार्यात्मकसाक्षरतायाः (Functional literacy)

Question 6:

भाषाशिक्षणं वर्धयेत् यदि

• अध्यापकः कक्षायां वास्तविकजीवनपरिस्थितिं उपस्थापयति यस्यां छात्राः परस्परसम्वादः कुर्युः।  

• अध्यापकः छात्रेभ्यः कण्ठस्थीकरणार्थं सम्वादान् यच्छति तान् च अधिकृत्य अभिनयं कर्तुं कथयति ।

• अध्यापकेन अधिकतमसंख्यायाम् अध्यापनसामग्री प्रयुज्यते ।

• छात्राणां प्रगतिं परीक्षितुं अध्यापकः साप्ताहिकपत्रलेखनीपरीक्षाम् (Paper- Pencil tests) आयोजयति ।

Question 7:

पञ्चमकक्षायाः एका अध्यापिका स्वछात्रान् युग्मेषु जिह्वा व्यावर्तकानि

(Tongue twisters) पुनः पुनः वक्तुं निर्दिशति । सा स्वछात्रान् किं शिक्षितुम् प्रयतते ?

• उच्चारणम्

• सम्भाषणम्

• श्रवणम्

• पठनम्

Question 8:

भाषाशिक्षणं वर्धयेत् यदि

• छात्राणां प्रगतिं परीक्षितुं अध्यापकः साप्ताहिकपत्रलेखनीपरीक्षाम् (Paper- Pencil tests) आयोजयति ।

• अध्यापकेन अधिकतमसंख्यायाम् अध्यापनसामग्री प्रयुज्यते ।

• अध्यापकः कक्षायां वास्तविकजीवनपरिस्थितिं उपस्थापयति यस्यां छात्राः परस्परसम्वादः कुर्युः।  

• अध्यापकः छात्रेभ्यः कण्ठस्थीकरणार्थं सम्वादान् यच्छति तान् च अधिकृत्य अभिनयं कर्तुं कथयति ।

Question 9:

एका शिक्षिका स्वीकृतसहायकपुस्तकात् (Prescribed supplementary reader) एकां लघुकथां अथवा अन्यानि आख्यानानि पठितुं छात्रान् प्रेरयति। सहायकपुस्तकात् पठनाय छात्राणाम् उत्साहवर्धनस्य कः प्रमुखः उद्देश्यः अस्ति?

• शैक्षणिककौशलस्य संवर्धनम्

• मौखिक अध्ययनकौशलस्य विकासः

• गहनपठनस्य विकासः

• सविस्तरपठनस्य विकासः

Question 10:

भाषाशिक्षणं वर्धयेत् यदि

• अध्यापकः कक्षायां वास्तविकजीवनपरिस्थितिं उपस्थापयति यस्यां छात्राः परस्परसम्वादः कुर्युः।  

• अध्यापकः छात्रेभ्यः कण्ठस्थीकरणार्थं सम्वादान् यच्छति तान् च अधिकृत्य अभिनयं कर्तुं कथयति ।

• अध्यापकेन अधिकतमसंख्यायाम् अध्यापनसामग्री प्रयुज्यते ।

• छात्राणां प्रगतिं परीक्षितुं अध्यापकः साप्ताहिकपत्रलेखनीपरीक्षाम् (Paper- Pencil tests) आयोजयति ।