Ctet July 2024 mini mock Sanskrit pedagogy (29 May 2024)

Question 1:

छात्राणां भाषाधिगमस्य स्तरस्य आकलनं कर्तुं निम्नलिखितोपायेषु कः सहायकः भवेत्?

• एकस्याः स्मृतिगतकवितायाः शारीरिकाभिनयेन सह उच्चारणम्।

• कवितायाः काव्यशास्त्रीयतत्त्वानां छात्रैः शोधनम्

• तेषां मातृभाषया पाठस्य अनुवादः ।

• स्वतन्त्रतया तेषां विचाराणाम् आदानप्रदानस्य स्वकल्पनायाः अभिव्यक्तेः अवसरप्रदानम्

Question 2:

सम्भाषणकौशलम् उत्कृष्टतया वर्धयितुं शक्यते ________

• यदि छात्रा: शिक्षकेण प्रस्तुतम् आदर्शम् उच्चारणं श्रुणुयुः।

• यदि छात्राणां कृते दुरूहजटिलपाठान् पठितुम् अवसरः दीयते।

• यदि छात्राः सम्भाषणसमये त्रुटीनिवारणं कुर्युः।

• प्रकृतजीवनपरिस्थितौ भावादानप्रदानं यदि छात्रैः क्रियते।

Question 3:

विषयस्य स्थितेश्च ज्ञानस्य आधारेण छात्रा श्रुतस्य परिच्छेदस्य विशिष्टम् अर्थम् अभिज्ञातुं शक्नुवन्ति । तथैव श्रुतानां वाक्यानां शब्दानां शब्दसमूहानां च सन्देशस्य घटकानाम् अर्थम् अभिजानन्ति । सन्देशस्य व्याख्यानस्य एवंविधः मार्गः अस्ति

• ऊर्ध्वगामि उपकौशलम् (Bottom up subskill)

• समग्र - भाषोपागमः (Whole language approach)

• मिश्रितोपागमः (Integrated approach)

• अधोगामि उपकौशलम् (Top down subskill)

Question 4:

 पाठ्यपुस्तकात् बहिः गन्तव्यम् इति उक्तेः अर्थः_______

• पाठ्यपुस्तकम् अतिरिच्य अन्यसंसाधनानाम् वितरणम्

• पाठ्यपुस्तकस्तरात् किश्चित् ऊर्ध्वस्तरे पाठनम् ।

• पाठ्यपुस्तकानां काठिन्य-स्तर: छात्राणां बोधस्तराद् बहिः भवति

• पाठ्यपुस्तकसमाप्तिः न अत्यन्तम् आवश्यकम्

Question 5:

भवान् शिक्षकरूपेण कथं छात्राणां पठनविषयिणीं रुचिं वर्धयितुं शक्नोति ?

• तान् पाठ्यपुस्तकमात्रं पठितुं निर्दिश्य

• पाठस्य मातृभाषया अनुवादं कृत्वा प्रश्नानाम् उत्तराणि अधि गन्तुं निर्दिश्य

• रुच्युत्पादकानां वयोपयोगिबालसाहित्यानाम् उपयोगेन

• पाठानां सारांशानां कण्ठस्थीकरणं कारयित्वा

Question 6:

छात्राणां भाषाविकासार्थं प्रतिपुष्टिकरणार्थं अधोलिखितमार्गेषु कः श्रेयस्करः।

• शिक्षक: त्रुटीनां विश्लेषणं कृत्वा संशोधनस्य कृते योग्यां योजनाम् अवलम्बेत तथा च मातृभाषाणां व्यवधानकारणात् ये दोषाः दृश्यन्ते तेषां कृते औदासिन्यं पालयेत ।

• कक्षायां छात्राणां दोषाविष्करणेन तेषां मनः खिद्येत इति चिन्तयित्वा तेषां दोषोणां प्रति औदासीन्यं दर्शयेत् ।

• छात्राणां त्रुटीनां झटिति एव शिक्षकेण संसूचनम्

• येषां छात्राणां भाषाव्यवहारः अत्यन्तं समस्यापूर्णः तेषाम् एव छात्राणां कृते प्रतिपुष्टिः करणीया ।

Question 7:

व्याकरणस्य अधिगमेन शिक्षार्थिनां लाभः भवति ________

• धाराप्रवाहे

• शुद्धतायाम्

• शब्दज्ञाने

• साक्षरतायाम्

Question 8:

अधोलिखितेषु किम् एका अवचेतनप्रक्रिया अस्ति यस्य प्रयोगः बालैः भावसम्प्रेषणार्थं क्रियते।

• द्वितीय भाषा

• भाषाधिग्रहणम्

• भाषिक क्षमता

• भाषाधिगमः

Question 9:

पाश्र्श्वे स्थिताय सहपाठिने एकस्य वर्षादिनस्य स्वानुभवविषये वर्णनं कर्तुं शिक्षिका छात्रेभ्यः निर्दिशति । एवम्प्रकारकः अभ्यासः__________

• तेषां विचाराणां मौखिकाभिव्यक्तीकरणे विकासं करिष्यति ।

• पाठ्यपुस्तकपठनस्य नीरसतां दूरीकरिष्यति ।

• कक्षा कोलाहलमयं करिष्यति यदा ते वर्णनं करिष्यन्ति ।

• कक्षायाम् अनुशासनहीनतां जनयिष्यति।

Question 10:

एकं पाठं समाप्य पाठे स्थितान् विभिन्न प्रकारकाणि विशेष्यपदानि अनुसन्धाय प्रदत्तमञ्जूषायां लेखितुं छात्रान् निर्दिशति । एतद् अस्ति

उदाहरणम्  _____________

• व्याकरणस्य अध्यापनस्य

• व्याकरणानुवादपद्धत्याः

• ससन्दर्भ व्याकरणम्

• व्याकरणनियमानां रटनस्य