Ctet July 2024 mini mock Sanskrit pedagogy (29 May 2024)

Question 1:

अधोलिखित - संसाधनेषु प्राथमिकस्तरे भाषाधिगमस्य कृते कि सर्वाधिकं महत्त्वपूर्णम्?

• वृत्तपत्रम् (Children Literature)

• कक्षापरिवेशवस्तूनि (Realia)

• बालसाहित्यम् (Newspaper)

• सङ्गणकम् (computer)

Question 2:

छात्राणां भाषाविकासार्थं प्रतिपुष्टिकरणार्थं अधोलिखितमार्गेषु कः श्रेयस्करः।

• शिक्षक: त्रुटीनां विश्लेषणं कृत्वा संशोधनस्य कृते योग्यां योजनाम् अवलम्बेत तथा च मातृभाषाणां व्यवधानकारणात् ये दोषाः दृश्यन्ते तेषां कृते औदासिन्यं पालयेत ।

• छात्राणां त्रुटीनां झटिति एव शिक्षकेण संसूचनम्

• येषां छात्राणां भाषाव्यवहारः अत्यन्तं समस्यापूर्णः तेषाम् एव छात्राणां कृते प्रतिपुष्टिः करणीया ।

• कक्षायां छात्राणां दोषाविष्करणेन तेषां मनः खिद्येत इति चिन्तयित्वा तेषां दोषोणां प्रति औदासीन्यं दर्शयेत् ।

Question 3:

छात्राणां भाषाधिगमस्य स्तरस्य आकलनं कर्तुं निम्नलिखितोपायेषु कः सहायकः भवेत्?

• कवितायाः काव्यशास्त्रीयतत्त्वानां छात्रैः शोधनम्

• तेषां मातृभाषया पाठस्य अनुवादः ।

• स्वतन्त्रतया तेषां विचाराणाम् आदानप्रदानस्य स्वकल्पनायाः अभिव्यक्तेः अवसरप्रदानम्

• एकस्याः स्मृतिगतकवितायाः शारीरिकाभिनयेन सह उच्चारणम्।

Question 4:

व्याकरणस्य अधिगमेन शिक्षार्थिनां लाभः भवति ________

• शुद्धतायाम्

• साक्षरतायाम्

• शब्दज्ञाने

• धाराप्रवाहे

Question 5:

अधोलिखित - संसाधनेषु प्राथमिकस्तरे भाषाधिगमस्य कृते कि सर्वाधिकं महत्त्वपूर्णम्?

• बालसाहित्यम् (Newspaper)

• कक्षापरिवेशवस्तूनि (Realia)

• वृत्तपत्रम् (Children Literature)

• सङ्गणकम् (computer)

Question 6:

भाषायाः एकस्य पाठस्य पाठनसमये शिक्षिका विज्ञानस्य सामाजिक - विज्ञानस्य च पाठस्य उपयोगं कृत्वा तं पाठं पठितुं छात्रान् निर्दिशति यतः इतरविषयस्य पाठस्य सम्बन्ध भाषा विषयस्य पाठेन सह अस्ति ।

एवंविधः उपागमः कथ्यते __________

• विषयः भाषाशिक्षणम्

• आपाठ्यक्रमं भाषा (language across curriculum)

• बहुभाषाशिक्षणम् (pluralistic language teaching)

• आन्तरविषयक: (inter disciplinary)

Question 7:

विषयस्य स्थितेश्च ज्ञानस्य आधारेण छात्रा श्रुतस्य परिच्छेदस्य विशिष्टम् अर्थम् अभिज्ञातुं शक्नुवन्ति । तथैव श्रुतानां वाक्यानां शब्दानां शब्दसमूहानां च सन्देशस्य घटकानाम् अर्थम् अभिजानन्ति । सन्देशस्य व्याख्यानस्य एवंविधः मार्गः अस्ति

• ऊर्ध्वगामि उपकौशलम् (Bottom up subskill)

• अधोगामि उपकौशलम् (Top down subskill)

• मिश्रितोपागमः (Integrated approach)

• समग्र - भाषोपागमः (Whole language approach)

Question 8:

छात्राणां मौखिक कौशलविकासार्थम् अधोलिखितेषु कः कार्यकलापः सर्वन्यूनं महत्त्वम् आवहति?

• शिक्षकम् अनु कथायाः पुनरुच्चारणम्

• स्वशब्दैः कथाकथनम्

• एकस्य घटनाक्रमस्य वर्णनम्

• एकस्य वस्तुनः वर्णनम्

Question 9:

एकं पाठं समाप्य पाठे स्थितान् विभिन्न प्रकारकाणि विशेष्यपदानि अनुसन्धाय प्रदत्तमञ्जूषायां लेखितुं छात्रान् निर्दिशति । एतद् अस्ति

उदाहरणम्  _____________

• व्याकरणनियमानां रटनस्य

• व्याकरणानुवादपद्धत्याः

• ससन्दर्भ व्याकरणम्

• व्याकरणस्य अध्यापनस्य

Question 10:

भवान् शिक्षकरूपेण कथं छात्राणां पठनविषयिणीं रुचिं वर्धयितुं शक्नोति ?

• तान् पाठ्यपुस्तकमात्रं पठितुं निर्दिश्य

• पाठानां सारांशानां कण्ठस्थीकरणं कारयित्वा

• पाठस्य मातृभाषया अनुवादं कृत्वा प्रश्नानाम् उत्तराणि अधि गन्तुं निर्दिश्य

• रुच्युत्पादकानां वयोपयोगिबालसाहित्यानाम् उपयोगेन